Królowi perskiemu Dariuszowi II Ochosowi i jego żonie Parysatydzie urodziło się trzynaścioro dzieci, w tym dwóch synów, którzy przeżyli do wieku dorosłego: starszy Arsikas i młodszy Cyrus. W 404 r. p.n.e. zmarł król Dariusz i zgodnie z zasadą starszeństwa Arsikas został królem Persji w jego miejsce, zmieniając swoje imię na królewskie Artakserkses. Młodszy Cyrus nie chciał pogodzić się z tą decyzją i uważał, że władza królewska należy się jemu, ponieważ urodził się wtedy kiedy jego ojciec był już królem Dariuszem, a jego brat Arsikas-Artakserkses rodził się jeszcze jako syn zwykłego satrapy Hyrkanii Ochosa, syna z nieprawego łoża Artakserksesa I, w ogóle nieprzewidzianego do następstwa tronu. Tenże Ochos został królem, ponieważ prawowitego następcę tronu Kserksesa II zamordował jego brat Sogdianos i Ochos podniósł bunt, żeby ukarać mordercę. Bunt zakończył się powodzeniem i Ochos już jako Dariusz panował 20 lat nad Persami. I w czasie tych 20 lat urodził się Cyrus, któremu nadano imię założyciela imperium perskiego. Rzymianie z Konstantynopola nazwaliby więc Cyrusa porfirogenetą.
Niezależnie od tego, czy Persowie podzielali roszczenia Cyrusa do tronu, cieszył się on nieustannie poparciem ze strony swojej matki Parysatydy, która była na dworze w Persepolis niezwykle wpływową królową wdową. Matka przedkładała Cyrusa nad starszego syna Artakserksesa i kiedy Cyrus podjął jakąś desperacką próbę zamachu na Artakserksesa, wymogła na swym starszym synu, żeby zamiast stracić zamachowca, odesłał go do jego satrapii, Azji Mniejszej, ze stolicą w lidyjskim Sardes. Cyrus nie docenił jednak gestu łaski ze strony brata, lecz postanowił zebrać tam armię i zbrojnie ruszyć na króla. W tym celu starał się potajemnie przeciągnąć na swoją stronę perskich dowódców. W czasach pokoju armia perska podzielona była na cztery grupy – Północ, Południe, Wschód, Zachód, z których każda, po ogłoszeniu mobilizacji miała osiągnąć stan osobowy 100.000 żołnierzy. Cyrus jako satrapa Sardes był zarazem dowódcą grupy Zachód i zamierzał w razie wyprawy powołać pod broń wojska ze swojej części imperium. Siły te byłyby jednak zbyt słabe, żeby pokonać wojska brata, Cyrus postanowił zaciągnąć więc jak najwięcej greckich najemników. Właśnie skończyła się wojna peloponeska, tysiące żołnierzy pozostało więc bez pracy, tysiące obywateli pokonanych państw i stronnictw politycznych nie mogło odnaleźć się w nowych warunkach spartańskiej hegemonii w Grecji. Sami Spartanie czuli natomiast, że powinni spłacić Cyrusowi dług wdzięczności za wsparcie w czasie wojny peloponeskiej.
#starożytność #grecy #persowie #sparta #ateny #najemnicy #cyrus #artakserkses #Ksenofont #Anabaza #Klearch #Proksenos #polis #armia #Kunaksa
Jeżeli podoba Ci się podcast INTERPRETACJE możesz go wesprzeć w serwisie Patronite.pl: 👉 https://patronite.pl/podcastinterpretacje
Albo postawić symboliczną kawę w serwisie Buycoffee.to: 👉 https://buycoffee.to/podcastinterpretacje
Autor: prof. Gościwit Malinowski
Profesor w Instytucie Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych Uniwersytetu Wrocławskiego; więcej na blogu:
http://hellenopolonica.blogspot.com oraz na stronie:
https://wroc.academia.edu/GosciwitMalinowski
Zostaw komentarz