Złoty, jako nowa jednostka monetarna został wprowadzony do obiegu 29 kwietnia 1924 r. Po raz pierwszy jeden złoty był dzielony na 100 groszy. Powołano też Bank Polski SA. Przeprowadzona przez premiera Władysława Grabskiego reforma monetarna okazała się wielkim sukcesem. Przyczyniła się do ustabilizowania sytuacji gospodarczej państwa. Zdecydowano, że pieniądz będzie mieć oparcie w złocie. Grabski wprowadził zasadę, że jeden złoty będzie odpowiadał trzem dziesiątym gramom złota.

REKLAMA

Kurs złotego ustabilizował się w 1927 r. i pozostał stabilny do końca istnienia II Rzeczpospolitej. Pozycję złotego obrazuje fakt, że był równy frankowi szwajcarskiemu. Przeprowadzona reforma monetarna nie tylko uratowała Polskę od rysującej się katastrofy gospodarczej i politycznej, ale stworzyła też mocną podstawą dla rozwoju życia państwowego i gospodarczego II Rzeczpospolitej.

Światowy kryzys zapoczątkowany krachem na giełdzie nowojorskiej w1929 r., uderzył boleśnie w Polskę. Mimo to władze Rzeczpospolitej utrzymały siłę polskiego złotego. Rząd RP obawiając się powrotu inflacji nie zdecydowały się na osłabienie pieniądza. Utrzymywano jego wysoki kurs i wymienialność na złoto. W kręgach rządowych respektowano „mit złotej waluty”, mającej świadczyć o sile Rzeczypospolitej. Oznaką prestiżu było uczestnictwo Polski w tzw. złotym bloku – istniejącym w latach 1933–1936 porozumieniu państw kierujących się podobnymi zasadami.

W latach 30-tych polski pieniądz uległ wzmocnieniu wobec innych walut, zdewaluowanych podczas wielkiego kryzysu. Za dolara, którego wartość w 1928 r. wynosiła 8,90 zł, trzeba było zapłacić w 1938 r. 5,30 zł; wartość funta brytyjskiego spadła w tym czasie z 43,50 zł do 25,93 zł. Mocna waluta była ceniona przez obywateli RP, co jest zrozumiałe, gdy odniesiemy się do zmian płac i cen. Pomiędzy 1928 a 1938 r. wynagrodzenie robotnika zmniejszyło się z 93 gr do 78 gr za godzinę, a nauczyciela z ok. 390 zł do 260 zł miesięcznie, ale w tym samym czasie 1 kg chleba staniał z 62 gr do 31 gr, podobnie jak 1 kg wołowiny – z 3,19 zł do 1,50 zł.
Obywatele II Rzeczypospolitej byli słusznie dumni ze Złotego Polskiego.

Autor: prof. Romuald Szeremietiew
Polski polityk, publicysta, doktor habilitowany nauk wojskowych specjalista w zakresie obronności (habilitacja „O bezpieczeństwie Polski w XX wieku”), nauczyciel akademicki, l m.in. profesor nadzwyczajny Akademii Obrony Narodowej i Akademii Sztuki Wojennej, więzień polityczny PRL, poseł na Sejm III kadencji, były wiceminister i p.o. ministra obrony narodowej.