Co gorsze, przyrost długu postępuje w szybkim tempie. Po marcu to już 57,4 proc. PKB, czyli ponad 2,12 bln zł. Ekonomiści wskazują, że nie można wykluczyć, iż do przekroczenia kluczowego poziomu 60 proc. PKB przez dług sektora GG może dojść jeszcze w tym roku.

🟥Ministerstwo Finansów podsumowało pierwszy kwartał 2025 r. Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (EDP) po marcu wyniósł 57,4 proc. PKB, czyli ponad 2,12 bln zł. Wzrósł z 55,3 proc. PKB w porównaniu z poprzednim kwartałem (o ponad 111 mld zł).

🟥Oznacza to kwartalne tempo przyrostu zadłużenia o 5,5 proc., co stanowi wysoki wzrost. Ekonomiści banku PKO BP zwracają uwagę, że to jeden z najwyższych przyrostów w historii.
Rok temu, po pierwszym kwartale 2024 r. dług EDP wyniósł 1,77 bln zł, czyli był niższy o ponad 351 mld zł.

🟥To nie koniec złych informacji. Komisja Europejska prognozuje, że w latach 2025-2026 deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniesie odpowiednio 6,4% PKB i 6,1% PKB. Na 2026 r. Komisja prognozuje redukcję nadmiernego deficytu tylko do poziomu 6,1% PKB (o 0,3% PKB), wynikającą z mizernych działań konsolidacyjnych przedstawionych w Średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym na lata 2025-2028.

🟥Wysokie wydatki wpływają również na dług sektora instytucji rządowych i samorządowych. W ocenie KE, w 2024 r. dług ten wyniósł 55,3% PKB, w a latach 2025-2026 przewiduje się, że wzrośnie do poziomu odpowiednio 58,0% PKB i 65,3% PKB.

🟥Oznacza to, że zarówno w roku 2024 jak i w latach 2025-2026 będziemy mieli drugi najwyższy deficyt w całej Unii Europejskiej. Wyższy odnotowuje jedynie Rumunia, która przechodzi jednak przez bardzo silne spowolnienie gospodarcze. Ponadto już w 2026 będziemy mieli 10 najwyższy dług w Unii, mimo że w 2024 byliśmy jeszcze na dopiero 15 miejscu.

🟥W ciągu 3 lat rządów Donalda Tuska dług publiczny liczony unijną metodą ESA2010, a więc obejmujący sektor rządowy i samorządowy, wzrośnie aż o 15,7 pp PKB i to mimo wzrostu gospodarczego, który w tym okresie wyniesie średnio w każdym roku ponad 3% PKB.

🟥Przypomnijmy, że na koniec 2023 roku, a więc na koniec rządów Prawa i Sprawiedliwości dług publiczny wyniósł 49,6% PKB i był niższy od tego z 2015 roku, a więc ostatniego roku rządów Platformy o ponad 2 pp , bowiem wtedy wyniósł 51,6% PKB. Udało się to osiągnąć, mimo tego, że w latach 2020-2021 mieliśmy do czynienia z pandemią Covid19 i jej skutkami, co wymagało dodatkowych olbrzymich środków na ratowanie gospodarki i systemu ochrony zdrowia.

🟥Z kolei w 2022 roku nastąpiła agresja Rosji na Ukrainę i znowu wiązało się ogromnymi dodatkowymi wydatkami budżetowymi, szczególnie w związku z gwałtownym wzrostem cen nośników energii i koniecznością wprowadzenia tarcz osłonowych dla przedsiębiorców i gospodarstw domowych, a także pomocą militarną i humanitarną dla Ukrainy.

Grafika: Facebook / Mateusz Morawiecki

Autor: Mateusz Morawiecki
Polski menedżer, bankowiec i polityk. Prezes Rady Ministrów w latach 2017-2023. Poseł na Sejm RP, wiceprezes PiS.