W  „Zapomnianych Księgach Edenu”, Rutherford H. Platt, Jr., [1926] na s. 87, rozdział XVIII o tytule „ O zabraniu Henocha do piątego nieba” przytacza ten ciekawy tekst:

REKLAMA

„1. Mężczyźni zabrali mnie do piątego nieba i umieścili mnie, i tam zobaczyłem wielu niezliczonych żołnierzy, zwanych Grigori, o ludzkim wyglądzie, a ich rozmiary były większe niż wielkich gigantów a ich twarze oschłe, a milczenie ich ust trwające wiecznie, i nie było nabożeństwa w piątym niebie, i powiedziałem do ludzi, którzy byli ze mną:

2. Czemu są bardzo uschnięci, a ich twarze smętne, a ich usta milczące, i dlaczego nie ma żadnej służby na tym niebie?

3. I powiedzieli do mnie: „To są Grigori, którzy wraz z księciem Satanail (Szatanem) odrzucili Pana światła, a za nimi są ci, którzy są trzymani w wielkiej ciemności na drugim niebie, a trzech z nich zeszło na ziemię z Tronem Pana, na miejsce Ermon i zerwali swoje śluby na zboczu wzgórza Ermon 1 i zobaczyli córki ludzkie, jakie są dobre, wzięli sobie żony i splugawili ziemię swoimi czynami, które we wszystkich czasach swego wieku uczyniły bezprawie i mieszanie się, a olbrzymy rodzą się i cudowni, wielcy ludzie i wielka wrogość.

4. I dlatego Bóg osądził ich wielkim sądem i opłakują swoich braci i zostaną ukarani w wielki dzień Pana.

5. I powiedziałem do Grigori: „Widziałem waszych braci i ich uczynki, i ich wielkie udręki, i modliłem się za nich, ale Pan skazał ich, aby byli pod ziemią, aż niebo i ziemia się skończą na wieki”.

6. I powiedziałem: „Dlaczego czekacie, bracia, i nie służycie przed obliczem Pana i nie stawiacie swych usług przed obliczem Pana, abyście całkowicie nie rozgniewali swego Pana?”

7. Usłuchali mego napomnienia i przemówili do czterech szeregów w niebie, a oto! kiedy stałem z tymi dwoma mężczyznami, cztery trąby zatrąbiły razem wielkim głosem, a Grigori zaintonowali pieśń jednym głosem, a ich głos wznosił się przed Panem żałośnie i wzruszająco.

Należy podkreślić, że w Księgach Henocha, pierwsza Księga Henocha poświęca wiele uwagi upadkowi obserwatorów. Druga Księga Henocha zwraca się do obserwatorów (gr. egrḗgoroi), którzy są w piątym niebie, gdzie miał miejsce upadek. Trzecia Księga Henocha zwraca uwagę na nieupadłych obserwatorów. Użycie terminu „obserwatorzy” jest powszechne w Księdze Henocha. Księga Czuwających (1 Henoch 6–36) występuje we fragmentach aramejskich ze zwrotem irin we-qadishin, „Strażnicy i święci”, nawiązującym do aramejskiego Daniela. Aramejski irin „obserwatorzy” jest tłumaczony jako „anioł”. Niektórzy próbowali datować tę sekcję 1 Henocha na około II-I wiek pne i uważają, że ta księga jest oparta na jednej interpretacji fragmentu Synów Bożych w Genesis 6, zgodnie z którym anioły łączyły się z ludzkimi kobietami , dając początek rasie hybryd znanej jako Nefilim. Termin irin odnosi się przede wszystkim do nieposłusznych obserwatorów, których było w sumie 200, i których imiona są ich przywódcami, ale równie aramejski iri („strażnik” w liczbie pojedynczej) jest również stosowany do posłusznych archaniołów, którzy ich przykuwają, takich jak Rafael (1 Henoch 22:6). W Księdze Daniela 4:13,17,23  znajdują się trzy odniesienia do klasy „strażnika, świętego” (strażnik, aramejski 'iyr; święty, aramejski kadijsz). Termin ten został wprowadzony przez Nabuchodonozora, który mówi, że widział „Strażnika, świętego zstępującego z nieba”. Opisuje, jak we śnie strażnik mówi, że Nabuchodonozor zje trawę i popadnie w szaleństwo, i że kara ta jest „z rozkazu strażników, nakazu przez słowo świętych”… „żyjący mogą wiedzieć, że Najwyższy panuje w królestwie ludzkim”. Po wysłuchaniu królewskiego snu Daniel zastanawia się przez godzinę, po czym odpowiada: ”A ponieważ król ujrzał strażnika, świętego, zstępującego z nieba i mówiącego: „Zrąbcie drzewo i zniszczcie je, ale zostawcie pień z jego korzeniami w ziemi, związany opaską z żelaza i brązu, w krucha trawa polna i niech zmoczy go rosa z nieba, a jego dział będzie z dzikimi zwierzętami, aż minie nad nim siedem okresów czasu. Dekret Najwyższego, który przyszedł na mojego pana, króla, abyście zostali wypędzeni spośród ludzi, a wasze mieszkanie będzie z dzikimi zwierzętami. Będziesz musiał jeść trawę jak wół i zmoczysz się rosą z nieba, a upłynie nad tobą siedem okresów czasu, aż poznasz, że Najwyższy rządzi królestwem ludzi i daje je komu będzie”. Luterański reformator protestancki Johann Wigand postrzegał obserwatora we śnie Nebukadneccara albo jako samego Boga, albo jako Syna Bożego. Promował myślenie trynitarne, łącząc werset 17 („Ta sprawa jest z dekretu obserwatorów”) z wersetem 24 („to jest dekret Najwyższego”). Uczeni widzą w tych „strażnikach, świętych” być może wpływ religii babilońskiej, co jest próbą autora tej części Księgi Daniela przedstawienia babilońskich bogów Nabuchodonozora, uznających moc boga Izraela za „Najwyższego”. Grecka wersja Septuaginty różni się od aramejskiego tekstu masoretycznego: na przykład tekst aramejski jest niejednoznaczny co do tego, kto opowiada historię z wersetu 14, czy jest to Nabuchodonozor, czy też strażnik we śnie. W Księdze Henocha strażnicy są aniołami wysłanymi na Ziemię, aby czuwać nad ludźmi. Wkrótce zaczynają pożądać ludzkich kobiet i, za namową ich przywódcy Szemihazy, masowo uciekają, by bezprawnie instruować ludzkość i rozmnażać się wśród nich. Potomstwem tych związków są Nefilim, dzicy giganci, którzy plądrują ziemię i zagrażają ludzkości. Synowie boży, jak nazwano ich w Starym Testamencie i jego apokryfach, ujrzeli śmiertelne kobiety. Złożyli przysięgę, że je poślubią i spłodzą z nimi potomstwo. Dwustu aniołów na czele z Szemihazą zstąpiło na ziemię na Argis, szczyt góry Hermon, która to góra otrzymała nazwę na pamiątkę przysięgi złożonej przez aniołów. W Księdze Henocha zostały wymienione imiona dowódców Grigori: Szemihaza, Urakiba, Kokabiel, Tamiel, Ramiel, Daniel, Ezekiel, Barakiel, Asael, Armaros, Batriel, Ananiel, Zakiel, Samsiel, Sartael, Turiel, Jomiel, Araziel. Wybrane przez siebie kobiety upadli aniołowie nauczyli czarów i zaklęć. Apokryfy przekazują informacje o umiejętnościach poszczególnych grigori:Azazel przekazał ludzkości wiedzę o kowalstwie i jubilerstwie oraz o sztuce malowania ciała, Amezarak nauczył ludzi zaklinania i zielarstwa, Armaros sztuki przeciwstawiania się magii, Barakiel przekazał wiedzę o astrologii, Kokabiel wykształcił złowieszczów, Tamiel zaś astrologów, Asradel wyjawił tajemnice Księżyca.  Szemihaza i jego współpracownicy dalej uczyli swoich ludzkich podopiecznych sztuk i technologii, takich jak broń, kosmetyki, lustra, czary i inne techniki, które w innym przypadku byłyby stopniowo odkrywane przez ludzi, a nie narzucane im wszystkim na raz. Ostatecznie Bóg pozwala, aby Wielki Potop oczyścił ziemię z Nefilim, ale najpierw wysyła Uriela, aby ostrzec Noego, aby nie wytępił rasy ludzkiej. Strażnicy są związani „w dolinach ziemi” aż do Dnia Sądu o czym mówi werset 6 Judy: „A aniołów, którzy nie zachowali swego pierwszego stanu, ale opuścili własne mieszkanie, zakuł w wieczne kajdany w ciemności na sądny wielki dzień.” Przywódcy dziesiątek wymienieni w Księdze Henocha to:

8. A oto imiona ich wodzów: Szemihaza – ten był ich wodzem; Arteqoph, drugi po nim; Remashel, trzeci po nim; Kokabel, czwarty do niego; Armumahel, piąty po nim; Ramel, szósty do niego; Daniel, siódmy mu; Ziqel, ósmy do niego; Baraqel, dziewiąty do niego; Asael, dziesiąty do niego; Hermani, jedenasty do niego; Matarel, dwunasty do niego; Ananel, trzynasty do niego; Setawel, czternasty do niego; Samsziel, piętnasty do niego; Sahriel, szesnasty do niego; Tummiel, siedemnasty do niego; Turiel, osiemnasty do niego; Yamiel, dziewiętnasty do niego; Jehadiel, dwudziesty do niego. 8. To są ich dziesiątki dowódców (dziesiętnicy).

Księga Henocha wymienia przywódców 200 upadłych aniołów, którzy pobrali się i rozpoczęli nienaturalny związek z ludzkimi kobietami i którzy nauczali zakazanej wiedzy, ale też niektórzy są również wymienieni w Księdze Raziela (Sefer Raziel HaMalakh), Zohar i Jubileuszach.

Według Księgi Rodzaju 6:1–4 – „Kiedy ludzie zaczęli się rozmnażać na ziemi i rodziły się im córki, synowie Boży zobaczyli, jak piękne są córki człowieka, i wzięli za żony tyle, ile chcieli. Wtedy Pan powiedział: „Mój duch nie pozostanie w człowieku na zawsze, ponieważ jest on tylko ciałem. Jego dni będą trwać sto dwadzieścia lat”. W tym czasie Nefilim pojawili się na ziemi, po tym, jak synowie Boży mieli stosunek z córkami człowieka, które urodziły im synów. Byli bohaterami dawnych czasów, sławnymi ludźmi. Rozdział 18 przedstawia Grigori jako niezliczonych żołnierzy o ludzkim wyglądzie, „ich rozmiary są większe niż wielkich gigantów”. Znajdują się w piątym niebie i są identyfikowane jako „Grigori, którzy wraz z księciem Szatanem odrzucili Pana światła”. Jedna wersja 2 Henocha dodaje, że ich liczba wynosiła 200 miriadów (2 miliony).  Co więcej, niektórzy „zeszli na ziemię z tronu Pańskiego” i tam poślubili kobiety i „skazili ziemię swoimi uczynkami”, co doprowadziło do uwięzienia ich pod ziemią. Rozdział 29, odnoszący się do drugiego dnia stworzenia, przed stworzeniem człowieka, mówi, że „jeden z rzędu aniołów” lub, według innych wersji 2 Henocha, „jeden z rzędu archaniołów” lub „jeden z rzędu”. w szeregach archaniołów” i „pomyślał niemożliwą myśl, aby umieścić swój tron ​​wyżej niż chmury nad ziemią, aby zrównać się w randze z [Pana] mocy. I [Pan] wyrzucił go z wysokość ze swoimi aniołami i leciał w powietrzu bez przerwy nad bezdenną. Chociaż w tym rozdziale imię „Szatana” jest wymienione tylko w nagłówku dodanym w jednym manuskrypcie, ten rozdział jest często rozumiany jako odnoszący się do Szatana i jego aniołów, Grigori. Natomiast The Mercer Dictionary of the Bible rozróżnia Grigori i upadłych aniołów, stwierdzając, że w piątym niebie Henoch widzi „olbrzymów, których bracia byli upadłymi aniołami”. Dłuższa wersja 2 Henocha 18:3 identyfikuje więźniów drugiego nieba jako aniołów Szatana. Historia Strażników przedstawiona jest także w Księdze Olbrzymów. Termin „Strażnicy” pojawia się również w Księdze Jubileuszy (Jb 4:15, 5:1). Odniesienie do „upadku obserwatorów z nieba” znajduje się w języku hebrajskim w Dokumencie z Damaszku 2:18, powtarzającym się w 1 Henoch 13:10. Według Jonathana Ben-Dova z Uniwersytetu w Hajfie, mit o obserwatorach zaczął się w Libanie, kiedy pisarze aramejscy próbowali zinterpretować obrazy na mezopotamskich kamiennych pomnikach, nie będąc w stanie przeczytać ich akadyjskiego tekstu.

Należy również na koniec dodać, że motyw z „Obserwatorami” jest często używany i przedstawiany w powieściach oraz filmach science fiction. 

Odrębną natomiast historią biblijną do przedstawienia jest historia Gigantów opisana w wielu tekstach żydowskich.

Zródła:

  1. Amar Annus, On the Origin of Watchers: A Comparative Study of the Antediluvian Wisdom in Mesopotamian and Jewish Traditions Journal for The Study of The Pseudepigrapha, 2010, PDF, https://www.academia.edu/4570714 (dostęp 15-01-2022)
  2. Barker, Margaret. (2005) [1987]. „Chapter 1: The Book of Enoch”, in The Older Testament: The Survival of Themes from the Ancient Royal Cult in Sectarian Judaism and Early Christianity. London: SPCK; Sheffield Phoenix Press.
  3. „The Forgotten Books of Eden: The Book of the Secrets of Enoch: Chapter XVIII”. Sacred-texts.com, https://www.sacred-texts.com/bib/fbe/fbe125.htm (dostęp 15-01-2022)
  4. The book of Enoch, https://www.holybooks.com/wp-content/uploads/The-book-of-Enoch.pdf  (dostęp 15-01-2022)
  5. Jonathan Ben-Dov (October 18, 2013). „Turning to the angels to save Jewish mythology”. Haaretz, https://www.haaretz.com/.premium-turning-to-the-angels-to-save-jewish-mythology-1.5275978  (dostęp 15-01-2022)
  6. Wikipedia.