Deficyt źródeł pisanych przedstawiających dzieje starożytnych i wczesnośredniowiecznych ziem europejskiego barbaricum, na północ od Dunaju i na wschód od Renu, powoduje, że niekiedy próbujemy stosować wnioski na zasadzie per analogiam. Przez analogię do lepiej znanych, odległych jednak w czasie i przestrzeni miejsc, gdzie wydarzenia mogły się rozgrywać w sposób podobny do wydarzeń w europejskim barbaricum. Tu chciałbym przedstawić pewien epizod dziejowy, do jakiego doszło na końcu świata, w XIX wieku, który jednak może nam pomóc zrozumieć procesy migracji i zasiedlania terytoriów w znacznie dawniejszych czasach.

REKLAMA

Jeśli mielibyśmy ustalać, gdzie leży koniec świata, to z pewnością żelaznym kandydatem byłyby wyspy Rēkohu, po angielsku zwane Chatham Islands, a po maorysku Wharekauri. Gdy w 1791 r. na statku „Chatham” do Rēkohu dotarł jako pierwszy Europejczyk kapitan William Robert Broughton była ona zamieszkała przez liczącą sobie do 2000 mieszkańców społeczność zwaną Moriori. W momencie kontaktu z Brytyjczykami była ona całkowicie odcięta od świata, nic o nich nie wiedzieli także mieszkańcy innych wysp polinezyjskich. W dawnych czasach, bezpośrednio po zasiedleniu wyspy w latach 1400-1500, krwawe wojny, wendetty i życie w nieustannym strachu przed sąsiadami zdominowały życie osadników, podzielonych na dziewięć plemion. Wtedy pojawił się obdarzony wielką mana i autorytetem Nunuku-whenua, wódz plemienia Hamata. Nałożył on tabu na wojny, kanibalizm i morderstwa. Skutecznie przekonał do tego wszystkich mieszkańców wyspy, którzy utworzyli pierwsze w historii ludzkości całkowicie pacyfistyczne społeczeństwo.

W 1835 r. przyszło się Moriori zmierzyć z dwoma plemionami maoryskich uchodźców z Północnej Wyspy Nowej Zelandii, Ngāti Mutunga i Ngāti Tama, szukającymi ocalenia przed silniejszymi sąsiadami z ludu Waikato.

#historia #oceania #polinezja #nowazelandia #chathamisland #rekohu #maori #moriori #tabu #kanibalizm #pacyfizm #niewolnictwo #abolicja

Jeżeli podoba Ci się podcast INTERPRETACJE możesz go wesprzeć w serwisie Patronite.pl: 👉
https://patronite.pl/podcastinterpretacje

Albo postawić symboliczną kawę w serwisie Buycoffee.to: 👉
https://buycoffee.to/podcastinterpretacje

Autor: prof. Gościwit Malinowski
Profesor w Instytucie Studiów Klasycznych, Śródziemnomorskich i Orientalnych Uniwersytetu Wrocławskiego; więcej na blogu:
http://hellenopolonica.blogspot.com  oraz na stronie:
https://wroc.academia.edu/GosciwitMalinowski