CHAPTER VII. BITTER PEACE
In the summer, the Soviets arrived and began to impose their new order. We started building a new hut. The Ukrainians began to be displaced, at first seemingly voluntarily, but in practice, they were forced to leave for the USSR through various forms of harassment. Sometimes they would show up with rifles, tell them to pack, and sign papers. The Ukrainian village leader reminded them that they couldn’t forcibly remove anyone. They came for him three times, the third time holding a rifle to his head.
„Take that popgun away, boy. Until I sign, you have no right to touch me!”
„Well, then we’ll come back again and take you by force, but not across the Bug River, but to the western territories, to a post-German farm.”
„Then take me by force, but I won’t do it myself. Besides, I prefer the western territories to the 'katsaps’.”
And so it happened. As part of Operation Vistula, the village leader and the remnants of the Ukrainians who hadn’t been removed to the Soviets earlier were displaced.
The Żbujaks couldn’t bear it and left for the USSR earlier. Żeńka resisted strongly.
„I’ll stay here, in my village, with my Hela!”
They had to drag her by force, but she never made it across the Bug. But more on that later.
Kostek came to us and told Milka:
„I’m joining the UPA!”
„What are you doing! You always said they were bandits!”
„Everything is more complicated than you think. The situation has changed. I can’t just stand by and watch what’s happening. The time will come when we’ll fight against communism and the Soviets together with the Poles!”
He did as he said. Then they moved him across the Bug, and contact was lost. He returned several years later. He was already married, and Milka had a husband and child. Neither was happy in their marriage. Kostek suggested they get back together. After some thought, Milka decided to stay with her husband.
I often thought about Żeńka. One day I went to the Bug River, and looking at the other bank, I wondered about my friend’s fate. I noticed a wandering Oldman approaching, the same one who had been with us before the war with his prophecies.
„Greetings, Hela! Żeńka is already on the other side. But not the Bug’s… It’s my time to go, too, because in this world, there is no place for traveling Oldmen. And news from the world will be told by Lucifer’s box. It will be in every home, with horns on the roof. It will tell people what to do and what to think.”
I mused over the hermit’s words. I wrote to the Red Cross to inquire about Żeńka’s fate. They replied that she had drowned in the Bug during a ferry crossing.
Polski prawnik, dziennikarz i felietonista, były opozycjonista. Urodził się 11 kwietnia 1968 roku w Gdańsku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego, Wydz. Prawa i Administracji (1993), następnie studiów podyplomowych: ochrona środowiska na Universitas Istropolitana w Bratysławie (1994), prawo międzynarodowe w zakresie ochrony środowiska na University of Washington w Seattle (1997).
Od 1985 członek Federacji Młodzieży Walczącej w III LO w Gdyni, współorganizator tzw. przerw milczenia, kolporter podziemnych wydawnictw, m.in. pisma „Monit” (z Maciejem Nowickim). Od 1986 uczestnik Ruchu WiP, redaktor pisma „A Cappella” (od nr. 2, 1986); 16 XI 1986 uczestnik pielgrzymki do grobu Ottona Schimka w Machowej; 16 XII 1986 współorganizator manifestacji w obronie Świadków Jehowy i więźniów sumienia przed Halą Olivia w Gdańsku. Wiosną 1988 współorganizator happeningu „Topienie Marzanny” (symbolizującej gen. Wojciecha Jaruzelskiego); zatrzymany, przetrzymywany w AŚ w Gdańsku; w V i VIII 1988 z innymi członkami WiP i Federacji Młodzieży Walczącej organizował Grupy Pomocy Strajkowej dla robotników Stoczni Gdańskiej im. Lenina, drukował ulotki, plakaty, zaopatrywał stoczniowców w żywność. W 1988 współzałożyciel Klubu Więźnia Granic (z Krzysztofem Galińskim, Wojciechem Błażkiem, Adamem Jagusiakiem, Małgorzatą Tarasiewicz), 11 XI 1988 z W. Błażkiem zorganizował demonstrację w urzędzie paszportowym pn. „Paszport dla każdego”; zatrzymany na 48 godz., skazany przez kolegium ds. wykroczeń na 30 dni prac społecznych, po zignorowaniu tej kary skazany na 15 dni więzienia. Uczestnik wielu happeningów, m.in. koncertu kapeli Zbuntowana Publiczność na festiwalu zorganizowanym przez Krzysztofa Skibę w Łodzi, dwóch hyde parków: w Białogórze (1988) i Lubieszowie (1989). W VI 1988 współautor (z Januszem i Cezarym Waluszkami, Wojciechem Mazurem, Krzysztofem Galińskim) manifestu Międzymiastówki Anarchistycznej „Ruch Anarchistyczny – tak!”, przez krótki okres działacz MA.
1989-1990 w NZS na UG, członek Komisji Międzyuczelnianej, redaktor (z Bogdanem Kunachem, Maciejem Barańczykiem, Piotrem Owczarkiem, Jackiem Molestą, Klaudią Moszczyńską) pisma „Albo”. W 1991 współzałożyciel (z Mariuszem Romanem, Andrzejem Czaplickim) Wolnego Syndykatu Studentów, redaktor pisma „Via Spei”. 1994-1996 pracownik firmy ZWIK w Gdańsku, do 1995 dodatkowo specjalista ds. importu w firmie MOD-TAP w Starogardzie Gdańskim, 1998-2000 pracownik Gospodarstwa Pomocniczego Kancelarii Premiera RP (naczelnik Wydz. Prawno-Organizacyjnego, następnie specjalista w Wydz. Poligraficznym), w 2000 specjalista w Departamencie Systemu Informacji MSZ, 2000-2001 pracował nad promowaniem w Internecie rządowych ośrodków wypoczynkowych, od 2001 utrzymuje się z prac dorywczych.
Nagrodzony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), medalem Za Udział w Strajku 1988 (2008), odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za działalność opozycyjną.
20 I 1987 – 5 X 1989 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Gdańsku w ramach SOR krypt. Alternatywa (mimo zamknięcia SOR inwigilowany do 9 IV 1990).
Zostaw komentarz