Spójrzmy jak przebiegały działania wojenne w 1939 r.
I. Polska. Plan wojny (pierwsza faza).
W Sztabie Głównym WP podjęto prace nad planem “Zachód” (wojna z Niemcami) 4 marca 1939 r. Przeprowadzane przedtem planowanie wojenne okazało się nieprzydatne w związku z zajęciem Czech przez Niemcy i związaniem Słowacji z Niemcami. Trzeba było pilnie w istotnej części budować plan obrony na nowo.
Prace sztabowe przebiegały sprawnie i już 22 marca 1939 r. marsz. Śmigły nowy plan obrony zatwierdził.
Celem strategicznym obrony było przekształcenie konfliktu z Niemcami w wojnę powszechną.
Zgodnie z koncepcją marsz. Śmigłego zakładano wykonanie całą armią wielkiego manewru odwrotowego połączonego z wielofazową opóźniającą obroną terytorium państwa na kolejnych liniach obrony. Zastosowanie działań manewrowych miało uchronić polskie siły przed okrążeniem i zniszczeniem przez Niemców.
Polskie dowództwo przyjęło bardzo trudne do wykonania zadanie.
Wysunięte nad samą granice polskie wojska miały stawić zdecydowany opór, aby w momencie powiększającej się przewagi wroga przerwać bitwę i wycofać się na kolejną linię obrony. W ten sposób zachowując zdolności obronne zamierzano cofać się w kierunku południowo-wschodnim (granica z sojuszniczą Rumunią) i dotrwać do odciążającej polski front ofensywy sojuszników na Zachodzie.
Ze względu na ukształtowanie granic przyjęta dyslokacja narażała całość polskich sił na działania w warunkach okrążenia strategicznego. Marsz. Śmigły określił to jako „podstawowy absurd operacyjny”. Jednak przesunięcie linii obrony w głąb kraju pozwoliłoby Niemcom łatwo opanować ziemie zachodnie Rzeczpospolitej i Hitler mógłby wtedy zaproponować Zachodowi pokój. Polskie władze obawiały się, że przy silnej tendencji „ratowania pokoju” w Paryżu i Londynie mogłoby dojść do powtórki z konferencji monachijskiej.
W maju 1939 r. uzgodniono z sojusznikami, że agresja lub niemiecka próba zajęcia Gdańska spowodują, że „armia francuska rozpocznie automatycznie działania”.
Wówczas:
1. natychmiast podejmie działania bojowe lotnictwo francuskie;
2. trzeciego dnia od rozpoczęcia mobilizacji we Francji jej wojska lądowe podejmą ograniczone działania zaczepne;
3. piętnastego dnia mobilizacji nastąpi ofensywa siłami głównymi armii francuskiej na Niemcy.
Francja ogłosiła mobilizację 2 września, ofensywa powinna była więc nastąpić 17 września!
Uwzględniając powyższe marszałek Śmigły wyznaczył zadania stojące przed siłami zbrojnymi w starciu z Niemcami. Miały one uniemożliwić Niemcom stworzenie faktów dokonanych na terenie Wolnego Miasta Gdańska.
Natomiast w razie bezpośredniej agresji na Polskę zachować jak najdłużej zdolności bojowe i sprawność armii w obronie i następnie podjąć kontrofensywę po rozpoczęciu ofensywy sojuszników na Zachodzie.
Czytaj więcej:
Autor: prof. Romuald Szeremietiew
Polski polityk, publicysta, doktor habilitowany nauk wojskowych specjalista w zakresie obronności (habilitacja „O bezpieczeństwie Polski w XX wieku”), nauczyciel akademicki, m.in. profesor nadzwyczajny Akademii Obrony Narodowej i Akademii Sztuki Wojennej, więzień polityczny PRL, poseł na Sejm III kadencji, były wiceminister i p.o. ministra obrony narodowej.
Zostaw komentarz