O tym nie wiedzieliście…

Otwierasz rano Internet i nie wiesz gdzie kliknąć, wszystko na czerwono.
Same clickbaity.

To mam coś znacznie ciekawszego…

Gdyby ktoś zadał wam pytanie, jaki jest największy żyjący organizm, to prawie każdy po chwili zastanowienia powiedziałby, że to Płetwal Błękitny.

Ten niezwykły wieloryb ma ponad 30 metrów i słusznie jest określany mianem największego na Ziemi … ssaka.

Ale jaki jest największy organizm żyjący na naszej planecie?
Chwila zadumy i odpowiemy, że to pewnie jedno z największych drzew.
Któraś z wielkich sekwoi?
Ponad 100-metrowe olbrzymy robią wrażenie.
Ale nie.
Żyje na Ziemi kolos, przy którym największe sekwoje i daglezje wyglądają jak wykałaczki…

Jakiś czas temu napisałem krótki post o Pando, genecie topoli osikowej (niedługo na jego bazie napiszę dłuższy felieton).
Pando wyrósł z jednego nasionka.
Wykształcił potężny system korzeniowy z którego, wyrastały kolejne pnie (ramety).
W ciągu kilkudziesięciu tysięcy lat powstał najstarszy, znany, żyjący organizm.
Jedno drzewo z ponad 47 tysiącami oddzielnych pni.
Pando to topolowy gaj rosnący na obszarze 43 hektarów.
To około 20 boisk piłkarskich.

Dużo ale…
Istnieje na Ziemi Gigant który jest 20 razy większy.
Oczywiście, nie jest to żadne zwierzę, nawet największe dinozaury, byłyby tu malutkie.
I nie jest to żadna ze znanych nam roślin.

To w ogóle nie jest roślina…

Założę się, że spacerowalibyście po nim przez godzinę i nie mielibyście o tym pojęcia, że właśnie stąpacie po największym żyjącym organizmie na świecie.

Ten bio-gigant zajmuje obszar blisko 9 kilometrów kwadratowych.
Cóż to takiego?

Opieńka Ciemna.

Grzyb.
Najzwyklejszy grzyb z kapeluszem.
Całkiem ładny.
I całkiem nieźle smakuje, zwłaszcza marynowany.

Napisałem najzwyklejszy, ale nie jest to taki zwykły grzyb.

8 tysięcy lat temu w Górach Błękitnych we wschodnim Oregonie, z pojedynczego zarodnika wyrosła Opieńka Ciemna.
Warunki do rozwoju w Malheur National Forest, miała idealne.
Dzięki temu, w ciągu tych kilku tysięcy lat, jej grzybnia rozrosła się do gigantycznych rozmiarów.

Odkryto ją w 2001 roku.
Zebrano setki próbek grzybni z różnych zakątków lasu. I badaniami genetycznymi potwierdzono, że ta gigantyczna grzybnia z setkami tysięcy wyrastających z niej owocników jest jednym organizmem.
Analogicznie jak Pando.

Owocniki opieńki pojawiają się na pniach drzew jesienią.
Ale są one tylko wierzchołkiem potężnej struktury. Ponad 99% masy stanowi sieć strzępek rozrastająca się pod ziemią i pod korą drzew.
Rozrastające się nitki, często nazywane „sznurówkami” umożliwiają grzybni kolonizację kolejnych drzew.
Tempo wzrostu jest bardzo szybkie, około 30–90 centymetrów rocznie, to pozwala konsekwentnie obejmować olbrzymie obszary.

Opieńka ciemna jest w zasadzie traktowana jako „patogen” korzeni.
Bo potrafi zabijać drzewa, które obejmie zasięg grzybni.
Ale przede wszystkim pełni bardzo istotną rolę w przyrodzie, bo przyspiesza rozkład martwego drewna i odpowiada za krążenie składników odżywczych w ekosystemie.
Opieńki odgrywają kluczową rolę w cyklu węglowym lasów.
Wytwarzają enzymy rozkładające ligninę, co przyspiesza rozpad drewna i uwalnianie dwutlenku węgla do atmosfery.

Nauka prowadzi badania czy można wykorzystać takie enzymy w biotechnologii.
Chociażby w produkcji biopaliw.
Ciekawie zapowiadają się badania nad bioremediacją, czyli oczyszczaniem terenów skażonych ciężkimi metalami
W 2020 roku zsekwencjonowano genom opieńki ciemnej.
To otworzyło drogę do identyfikacji genów odpowiedzialnych za produkcję antybiotyków oraz metabolitów, które mają potencjał do bycia lekami w przyszłości.
Dotychczasowe badania sugerują, że unikalne ścieżki metaboliczne tego grzyba mogą dostarczyć nowych związków przeciwdrobnoustrojowych.
Jak chyba każdy wie, grzyby są znakomitym źródłem antybiotyków.

Jest odporna na intensywne i gwałtowne pożary, a także na drastyczne zmiany warunków glebowych. To ogranicza jej wzrost tylko tymczasowo.
Grzybnia opieńki ciemnej potrafi przetrwać nawet ekstremalne wydarzenia.
Generalne grzyby to odporne organizmy.

Istnienie i wielkość oregońskiej kolonii opieńki, zostały opisane po raz pierwszy w Canadian Journal of Forest Research w 2003 roku, uznając ją za największy żyjący organizm pod względem zajmowanej powierzchni na Ziemi.
Jej masę oszacowano na 7-35 tysięcy ton.
A wiek na kilka do 8.000 lat, co czyni ją jedną z najstarszych żywych organizmów na naszej planecie.
Najnowsze analizy US Forest Service wskazują, że grzybnia objęła już niemal 8,9 km² (890 ha) terenu.

W ostatnich latach amerykańscy leśnicy monitorują obszary przyległe do Prairie City po kolejnych pożarach, które wypaliły niewielkie fragmenty tego superorganizmu, lecz większość sieci jego podziemnej grzybni przetrwała bez uszkodzeń.

Opieńka Ciemna rośnie w Polsce.
Łatwo ją spotkać w lesie. Porasta drzewa iglaste. Najczęściej świerki.
Wygląda to nieziemsko.
Gdy porasta cały powalony pień.
Na ogół jej nie zbieramy, bo nie znamy, a jest niezła w smaku.

To jak?
Idziemy?
Przecież każdy lubi grzyby…

Post można do woli udostępniać, to pozwala ciekawym, naukowym treściom dotrzeć do większej liczby czytelników, za co bardzo dziękuję.
.
Zdjęcia:
wiki, Cudowna Polska, Frontiers, USFS

Autor: Marcin Andryszczak
Warszawski farmaceuta zafascynowany wielkimi i przełomowymi odkryciami nauki.