Spółdzielnia Inwalidów „PIONIER” jest firmą produkującą elementy złączne, takie jak: nity z materiałów kolorowych, nity zrywalne, akcesoria meblowe, okucia tapicerskie. Firma ta została założona w 1950 roku i posiada długoletnie doświadczenie w wielu dziedzinach produkcyjnych. Warto przypomnieć nieco historii tej jednej z najstarszych i dotychczas działających spółdzielni w Wadowicach.

Należy podkreślić, że przez całą historię ludzkości ludzie z niepełnosprawnością byli spychani na margines życia społecznego. Osoby te były uważane za coś gorszego, często dyskryminowane przez pełnosprawną większość. W szczególności inwalidów „produkowały” wojny. W dniu 19 lutego 1949 roku Naczelna Rada Spółdzielcza powołała Centralną Spółdzielczość Pracy Inwalidów. Była to otwarta droga do organizowania przez ówczesny Związek Inwalidów Wojennych Rzeczpospolitej Polskiej przedsiębiorstw Inwalidzkich, które były szansą do powrotu do normalnego życia społecznego dla ludzi dotkniętych kalectwem w czasie działań wojennych w okresie II Wojny Światowej i nie tylko. Działając w oparciu o tę decyzję w sierpniu 1949 roku ówczesny Zarząd Powiatowy Inwalidów Wojennych podejmuje pierwsze działania nad powołaniem przedsiębiorstwa spółdzielczego, które zatrudniałoby inwalidów w Wadowicach. Już w dniu 21 sierpnia odbyło się Walne Zgromadzenie Założycielskie Spółdzielni Inwalidzkiej której dano nazwę „Pionier”. Po różnych perypetiach, również i politycznych Spółdzielnia została wpisana w 5-tą rocznicę wyzwolenia Wadowic spod okupacji niemieckiej tj. w dniu 26 stycznia 1950 roku do rejestru sądowego Sądu Okręgowego w Wadowicach. Wpisu do rejestru dokonał vice Prezes Sądu J. Kassolik. Członkami założycielami tej spółdzielni byli: Roman Zaczyński, Józef Sikora, Jan Sikora, Piotr Furdzik, Władysław Hałat, Władysław Witek, Florian Kolarczyk, Michał Fidelus, Antoni Kot, Ludwik Siwek, Franciszek Grabski, Jan Balwierz, Franciszek Bryndza, Stanisław Borek, Natan Richtman, Józef Gazda, Antoni Wądolny, Edward Rajman, Władysław Boczek i Antoni Guzdek. Zarząd w składzie: Przewodniczący – Roman Zaczyński oraz członkowie zarządu w osobach: Władysław Hałat i Jan Sikora a także Rada Nadzorcza, której przewodniczącym został wtedy Antoni Wądolny.

Spółdzielnia przez cały okres swojego istnienia rozwijała się dając zatrudnienie m.in. głównie tym członkom naszej „Małej Ojczyzny” tj. obszaru Wadowic i okolicy, którzy jej najbardziej potrzebowali. Mowa tutaj o osobach niepełnosprawnych i ich pełnej akceptacji jako pełnowartościowych członków naszej społeczności. 

Przeobrażenia polityczne po wyborach w 1989 roku oraz wkrótce uchwalona przez Sejm ustawa z dnia 20 stycznia 1990 roku o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz.U. 1990 nr 6 poz. 36) spowodowała zasadnicze zmiany prawne a w wielu przypadkach również upadek wielu spółdzielni. Spółdzielnia Inwalidów „Pionier” w Wadowicach uniknęła ogromnego kryzysu, który dotknął wiele Spółdzielni z terenu Wadowic. Działa do chwili obecnej produkując elementy dla m.in. szwedzkiej firmy meblowej. Przychody ze sprzedaży produkcji w roku 2021 wyniosły ponad 53 miliony złotych. Obecne zatrudnienie wynosi ogółem ok. 170 osób w tym 30% to osoby niepełnosprawne. Wartym podkreślenia jest to, że od 30 lat prezesem Spółdzielni jest p. Józef Frączek (na zdjęciu wprowadzającym do tekstu), który rozpoczął pracę w tej spółdzielni w 1965 roku a w 1975 roku został członkiem Zarządu by w 1992 roku objąć kierownictwo tej jednostki gospodarczej.

Więcej o historii tejże spółdzielni w przygotowywanym artykule do Przeglądu Historyczno-Kulturalnego „Wadoviana” wydawanym przez Wadowickie Centrum Kultury w Wadowicach.

Składam serdeczne podziękowanie Panu Prezesowi Zarządu – Józefowi Frączek za udostępnienie materiałów do tego tekstu.