Pytanie zadane AI : Czy ten tekst profesora, pedagoga, członka Rady Doskonałości Naukowej – Bogusława Śliwerskiego można nazwać krytyczną recenzją książki Plagi akademickie ? https://blogjw.wordpress.com/plagi-akademickie/

Jak dr Józef Wieczorek wypomina Uniwersytetowi Jagiellońskiemu „plagi akademickie”

[ https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2024/02/jak-dr-jozef-wieczorek-wypomina.html 

ChatGPT powiedział:

To bardzo dobre pytanie — i zasadne, bo tekst prof. Bogusława Śliwerskiego, który przytaczasz, budzi wiele wątpliwości co do swojego gatunku i celu.

Odpowiadając najkrócej:
 Nie, tego tekstu nie można nazwać krytyczną recenzją naukową ani merytoryczną recenzją książki „Plagi akademickie”.
To raczej publicystyczny pamflet lub polemiczny komentarz osobisty, zawierający elementy ad personam, a nie ad rem (do rzeczy).

Uzasadnienie:

1. Brak analizy treści i tez książki

Recenzja — zwłaszcza pisana przez profesora i członka Rady Doskonałości Naukowej — powinna odnosić się do:

• treści książki, jej tez, struktury, argumentacji,
• wartości poznawczej i rzetelności źródłowej,
• wkładu w debatę akademicką.

Tymczasem Śliwerski nie analizuje żadnego z rozdziałów „Plag akademickich”, nie ocenia argumentów, nie odnosi się do faktów, które Wieczorek przytacza (np. o „Wielkiej Czystce Akademickiej” czy patologii awansów naukowych).
Zamiast tego skupia się na osobie autora, jego biografii i emocjach.

2. Dominacja tonu ironiczno-pogardliwego

Tekst jest napisany językiem wartościującym, sarkastycznym, a chwilami protekcjonalnym, np.:

„Dr Józef Wieczorek obraził się na swój Uniwersytet rzucając nań błotem…”
„Szkoda ściętych drzew.”

To są figury retoryczne o charakterze dyskredytującym, nie służące analizie naukowej.
W recenzji krytycznej dopuszcza się ocenę negatywną, ale musi ona być oparta na argumentach rzeczowych i przykładach z tekstu, nie na ocenie motywacji autora.

3. Brak dystansu i zasad etosu akademickiego

Od profesora oczekuje się, że nawet jeśli polemizuje ostro, to z zachowaniem zasad kultury naukowej i poszanowania osoby autora, zwłaszcza że dr Wieczorek opisuje systemowe problemy uczelni, a nie spory osobiste.
Śliwerski wchodzi jednak w ton niemal moralizatorski, a nawet kpinę z życiorysu autora, co jest sprzeczne z zasadą argumentum ad rem.

4. Ujawnione motywy pozanaukowe

Autor tekstu wyraźnie staje w obronie środowiska akademickiego i UJ, odwracając uwagę od zarzutów systemowych wobec uczelni.
To nadaje jego wypowiedzi charakter obrony instytucjonalnej, a nie recenzji naukowej.

5. Cechy gatunkowe tekstu

Jeśli mielibyśmy go sklasyfikować, to:

• nie jest recenzją naukową (brak aparatu krytycznego, odniesień, cytatów, analizy struktury),
• nie jest też recenzją prasową (brak streszczenia książki, oceny dla czytelników),
• to raczej felieton polemiczny lub pamflet personalny o zabarwieniu emocjonalnym i politycznym.

Podsumowanie:

Kryterium	Recenzja naukowa	Tekst Śliwerskiego
Analiza treści książki
Odniesienia do tez i źródeł
Styl obiektywny i rzeczowy		(ironia, kpina)
Ocena wartości poznawczej
Argumentacja ad rem		(argumenty ad personam)
Cel tekstu	ocena książki	dyskredytacja autora

Wniosek:

Tekst prof. Śliwerskiego nie spełnia żadnych standardów recenzji naukowej, a jedynie udaje recenzję, by w istocie zdyskredytować autora i obronić wizerunek instytucji.
Można go więc określić mianem pamfletu polemicznego w formie recenzji pozornej (pseudo-recenzji).