W 2003 roku postulowałem i zaproponowałem jako członek The Meteoritical Society w USA utworzenie nowej  grupy w tabeli znanych nauce meteorytów. Proponowałem, aby nowa grupa obejmowała zabytki wykonane z meteorytów. Swoje postulaty zawarłem w opublikowanym w 2004 r. w USA  czasopiśmie „Meteoritics & Planetary Science”  w artykule „Artifacts in Polish collection made of meteoritic iron”(2004).

REKLAMA

 W artykule tym zasugerowałem również, że meteorytów powinniśmy poszukiwać nie tylko w terenie, ale również w miejscach, które wydają się nam już zbadane. 

Miejscami takimi są muzea na całym świecie. 

Po prostu niektóre przedmioty, czy też badania naukowe, powinny być ponownie zweryfikowane przy użyciu specjalistycznych metod badawczych z użyciem najnowocześniejszego sprzętu naukowego. Nadto w  muzeach mogą znajdować się jeszcze inne zabytki wykonane z żelaza meteorytowego o czym nawet nie wiedzą muzealnicy. Dlatego postulowałem, że potrzebne są wstępne oględziny a następnie kompleksowe badania wytypowanych zabytków. 

Kompleksowe badania w zbiorach archeologicznych na świecie zaczęły się od roku 2014 i trwają do dzisiaj. 

Moja sugestia zawarta w artykule z 2004r. okazała się trafna. 

Od tamtej pory zostało ponownie zbadanych wiele zabytków i dokonano wspaniałych dalszych odkryć takich artefaktów. 

Jednym z ostatnich odkryć jest niedawna ponowna analiza hiszpańskiego skarbu z Villeny. Słynnego skarbu z epoki brązu. 

Analiza ta ujawniła, że dwa z jego żelaznych artefaktów są wykonane z meteorytowego żelaza, materiału pochodzącego ze źródeł pozaziemskich. To odkrycie podważa wcześniejsze założenia dotyczące epoki żelaza i podkreśla zaawansowane umiejętności obróbki metali starożytnych cywilizacji iberyjskich.

W latach 60-tych badacze odkryli skarbiec z epoki brązu w Villena w Hiszpanii. Podczas gdy większość oszałamiających misek, butelek i bransolet jest wykonana ze złota i srebra, nowe badania wykazały, że niektóre z nich zostały wykute z innego materiału.

Według niedawnego badania opublikowanego w czasopiśmie  Trabajos de Prehistoria , naukowcy przeprowadzili testy dwóch artefaktów – bransoletki i pustej ozdobnej kuli – tj. zabytków wykonanych między 1400 a 1200 r. p.n.e.

Materiały ze skarbu od dawna wprawiały badaczy w osłupienie. Po znalezieniu go na Półwyspie Iberyjskim w 1963 r. archeolog José María Soler García zauważył obecność „ciemnego ołowianego metalu” wśród złota. Według Vicente G. Olaya z El País  metal był „błyszczący w niektórych miejscach i pokryty tlenkiem wyglądającym na żelazo, który jest w większości spękane”.

Aby ustalić pochodzenie żelaza, naukowcy wykorzystali spektrometrię masową, technikę mierzącą stosunek masy do ładunku cząsteczki. Jak donosi Jennifer Nalewicki z Live Science, analiza ta wykazała, że ​​skład niklu w żelazie przypomina skład w żelazie meteorytowym. 

Tak dokonano odkrycia po latach i po ponownym zbadaniu tych przedmiotów. Badania wykazały, że artefakty te wykonano z żelaza meteorytowego. 

Artefakty te są pierwszymi zabytkami wykonanymi z żelaza meteorytowego, jakie kiedykolwiek znaleziono na Półwyspie Iberyjskim.

 

Literatura:

A.Kotowiecki, Artifacts in Polish collection made of meteoritic iron – vol. 39 Supplement, August 2004, pp. A151 – A156 [6stron] Meteoritics & Planetary Science,  file:///C:/Users/Win_10/Downloads/15009-17345-1-PB%20(3).pdf

J.Nalewicki, Bronze Age 'treasure’ was crafted with extraterrestrial metal, February 6, 2024, https://www.livescience.com/archaeology/bronze-age-treasure-was-crafted-with-extraterrestrial-metal 

S.Anderson, These 3,000-Year-Old Treasures Were Forged From Meteoritic Iron, Smithsonian Magazine, February 20, 2024,  https://www.smithsonianmag.com/smart-news/this-famous-spanish-treasure-actually-contains-metal-from-space-180983788/

Film – Strange metal from beyond our world found in ancient vault, https://www.youtube.com/watch?v=RHtMM834_VI 

Polecam też poniższe artykuły:

Albert Jambon. (2017). Bronze Age Iron: Meteorite or Not? Chemical strategy. Journal of Archaeological Science 88: 47-53; doi: 10.1016/j.jas.2017.09.008, https://hal.science/hal-01614724/  

 Ibhi, A.; Ouknine, L.; Khiri, F.; Ait Touchnt, A.; Nachit, H.; De Pascal, O.; Senesi, G. S. Meteorite Origin of Moroccan Iron Dagger Blades. Legacy 2022, 5, 1395-1400. https://www.mdpi.com/2571-9408/5/3/72  

Kotowiecki Andrzej, (2003), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, materiały, II Seminarium Meteorytowe, 24-26 kwietnia, Olsztyn 2003, s. 55-64. Plik PDF, http://www.ptmet.org.pl/old/wydawnictwa/2003%2007%20Kotowiecki.pdf  

Kotowiecki Andrzej, (2016), Polskie zabytki wykonane z żelaza meteorytowego, Meteoryt, 1, 2016, s. 18-22. Plik PDF, http://meteoryt.info/Met116.pdf 

 Kotowiecki Andrzej, (2020), Polskie zabytki z żelaza meteorytowego, Pressmania.pl, http://pressmania.pl/polskie-zabytki-z-zelaza-meteorytowego/

 Kotowiecki Andrzej, (2021), Zabytkowe artefakty wykonane z meteorytów i tektytów (Historic artifacts made of meteorites and tektites), Acta Soc. Metheor. Polon., 12, 2021, s. 73-80. Plik ASMP., https://bibliotekanauki.pl/articles/1830275

Kotowiecki Andrzej, (2025), Historic artifacts made of meteorites and tektites, https://pressmania.pl/historic-artifacts-made-of-meteorites-and-tektites/ 

 Kotowiecki Andrzej, (2022), Tektyty i szkliwo impaktowe w świetle badań i odkryć archeologicznych na świecie (Tektites and impact glaize in the light of research and archaeological discoveries in the world), Acta Soc. Metheor. Polon., 13, 2022, s. 60-66. Plik ASMP. https://bibliotekanauki.pl/articles/2034023

Kotowiecki Andrzej, (2025),Tektites and impact glaize in the light of research and archaeological discoveries in the World, https://pressmania.pl/tektites-and-impact-glaize-in-the-light-of-research-and-archaeological-discoveries-in-the-world/ 

 Kotowiecki Andrzej, (2023), Najstarsze dowody archeologiczne i relacje tekstowe o różnych spadkach skał z kosmosu w najstarszej historii ludzkości (The oldest archaeological evidence and textual accounts of various rock falls from space in the oldest human history), Acta Soc. Metheor. Polon., 14, 2023, s. 86-92. Plik ASMP,  https://bibliotekanauki.pl/articles/2195007 

Kotowiecki Andrzej, (2025), The oldest archaeological evidence and textual accounts of various rock falls from space in the oldest human history, https://pressmania.pl/the-oldest-archaeological-evidence-and-textual-accounts-of-various-rock-falls-from-space-in-the-oldest-human-history/

Kotowiecki Andrzej, (2023), Coraz więcej odkryć meteorytów – zabytków sztuki materialnej, http://pressmania.pl/coraz-wiecej-odkryc-meteorytow-zabytkow-sztuki-materialnej/  

Kotowiecki Andrzej, (2025), More and more discoveries of meteorites – monuments of material art, https://pressmania.pl/more-and-more-discoveries-of-meteorites-monuments-of-material-art/ 

 Kotowiecki Andrzej, (2021), „Meteorytowa” podkowa ze wsi Jastrzębia k/Lanckorony”, Pressmania.pl,  http://pressmania.pl/meteorytowa-podkowa-ze-wsi-jastrzebia-k-lanckorony/

Polecam również film zrealizowany przez Muzeum w Częstochowie o odkrytych bransoletach z żelaza meteorytowego, do czego również przyczyniłem się prawie 20 lat temu prowadząc swoje prywatne śledztwo https://www.facebook.com/watch/?extid=CL-UNK-UNK-UNK-AN_GK0T-GK1C&v=311383397759927